w rezultacie
  • nazwy funduszy
    4.08.2003
    4.08.2003
    W naszych publikacjach często występuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy. W związku z tym pytanie: jak należy pisać te fundusze – wielką czy małą literą? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może istnieć w każdym zakładzie pracy, dlatego wydaje mi się, że można go pisać małymi literami.
    Problem pojawia się przy jego skrócie, który także często jest używany w publikacjach fachowych: ZFSS czy zfss? Z kolei Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy są odrębnymi, ponadzakładowymi funduszami, dlatego moim zdaniem należy je pisać wielkimi literami.
    Czy mam rację?
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • odmiana imion japońskich
    2.07.2008
    2.07.2008
    Witam serdecznie! Chciałabym dowiedzieć się, jak to jest z odmianą imion japońskich. Wiem, że odmienia się je europejsko i mówi się: o Akirze, dla Shina czy z Kenjim. Natknęłam się jednak ostatnio na formę Daisukego (dopełniacz od Daisuke) i forma ta wydaje mi się niepoprawna, tak samo jak każda inna odmiana. Podobnie sprawa ma się z imionami jak Kaoru albo Ichiro. Czy japońskie imiona (i nazwiska) zakończone na -e, -u oraz -o są nieodmienne, czy jednak odmieniać się je powinno?
    Pozdrawiam
  • odmienność i nieodmienność obcych nazw
    30.09.2009
    30.09.2009
    Czym tłumaczyć nierówne traktowanie obcych nazw osobowych w takim kontekście?:
    1. Camus, Renault – francuskie, z nie wymawianą końcówką [Kami, Reno], mają jednak w pisowni dwa warianty: możemy nie odmieniać, ale możemy też pisać Camusa, Renaulta;
    2. Hugh, Matthew – angielskie, też z nie wymawianą końcówką; wydawałoby się, że sytuacja identyczna jak w przypadku francuskich, ale tu już w pisowni nie dopuszcza się form Hugha, Matthewa (które notabene byłyby dużo bardziej komunikatywne).
  • odpowiedzialny

    18.12.2023
    18.12.2023

    Do której z podanych na stronie definicji słowa „odpowiedzialny” pasuje przykład: „To człowiek odpowiedzialny za sukces firmy” oraz podobne przykłady, w których mówimy o osobach, które przyczyniły się do osiągnięcia pozytywnych rezultatów?

  • różności onomastyczne
    11.05.2010
    11.05.2010
    1) Jaki jest poprawny dopełniacz nazw gier, które brzmią identycznie w języku polskim i np. angielskim. Portalu czy Portala, Stormu czy Storma? Czy zawsze taki sam jak w odpowiadających im rzeczownikach pospolitych, czy jednak nie? A jeśli nie, to dlaczego?
    2) Czy odmieniamy nazwisko francuskie Henry, wymawiane [auri]? Podobny problem mam z Arsenem Lupinem. A jeśli odmieniamy, to jak brzmi wymowa? [Auriego]? [Lipena]?
    3) A jak powinna wyglądać odmiana skrótowca FIFA? FIFIE czy FIF-ie?
    Dziękuję
    Anna
  • Shot – szot
    13.12.2015
    13.12.2015
    Witam,
    od dawna w barach i podobnych lokalach słychać Poproszę shota w odniesieniu na przykład do kieliszka wódki. Jednak sam zapis to dla mnie już lekki problem. Który będzie bardziej poprawny:
    Poproszę shota
    czy może
    Poproszę szota?
    To drugie brzmi chyba mniej naturalnie, ale nie mam pewności.
    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za naświetlenie tematu.
  • transkrypcja nazw rosyjskich
    13.09.2007
    13.09.2007
    Filmoteka Narodowa zaprezentuje niedługo przegląd filmów Karena Szachnazarowa. A czy nie powinno być Kariena? W 30-tomowej encyklopedii PWN jest inny reżyser, Aleksiej German – dlaczego nie Gierman, tak jak Gierasimow? Jest też Trauberg, Stołper, Awerbach – a nie Traubierg, Stołpier, Awierbach. A Pawieł Łungin – powinno być właśnie Pawieł (brzmi dziwnie) czy Paweł? I czy tytuł filmu znanego u nas jako Dersu Uzała w poprawnej transkrypcji nie powinien brzmieć Diersu Uzała?
  • Włochy czy Italia?
    28.03.2001
    28.03.2001
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy jest jakaś cezura w historii, do której można używać nazwy Italia? Razi mnie mówienie, że Kochanowski studiował we Włoszech.
    Dziekuję i pozdrawiam
  • Zagadkowe konwolwenta

    28.11.2021
    28.10.2021

    Szanowni Państwo,

    mam problem ze słowem „konwolwenta”. Znalazłem je w słowniku ortograf. zupełnie przypadkiem i zaintrygowało mnie znaczenie. Sprawdzałem w różnych słownikach – od staropolskiego, przez XVII-wieczny, Lindego, „trojaczki”, Doroszewskiego aż po współczesny 50-tomowy – bez skutku. Sądzę, że może pochodzić od łac. „convolvere”, ale to wcale nie musi współgrać ze znaczeniem w polszczyźnie. Czy byliby Państwo w stanie pomóc mi w rozwiązaniu zagadki?

    Z wyrazami szacunku

    Marcin Fastyn

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego